Bên dưới là tấm ảnh của một thế hệ người trẻ tại Nhật Bản, mà họ còn gọi là thế hệ NEET, viết tắt của Not in Education, Employment, or Training, những người tự tách mình ra khỏi xã hội sau nhiều năm thất bại trong công việc và cả cuộc sống.

Nhìn ở một bình diện rộng hơn, họ là một phần của thế hệ Lost Generation, thuật ngữ của nhật báo buổi sáng Asahi lần đầu tiên sử dụng năm 2007, từ “lost” không những chỉ sự mất mát, đánh mất, mà còn bao hàm ý nghĩa của sự lạc lối.
Tại sao họ lại lạc lối ?
Đơn giản là thế hệ này sinh ra trong bùng nổ dân số lần thứ hai tại Nhật Bản tầm 7X và khi bắt đầu ra đời lập nghiệp, kiếm việc làm, nhiều người bị rơi trúng vào suy thoái dài của nền kinh tế (1990-2000)
Vậy tại sao thập kỉ 90 của Nhật bản lại suy thoái lâu đến vậy ?
Vì đơn giản là chính sách tiền tệ thắt chặt, Ngân hàng Nhật Bản đã bỏ chính sách lãi suất thấp từ tháng 5 năm 1989, bắt đầu tăng lãi suất. Từ tháng 3 năm 1990, chính phủ cũng siết chặt việc cho vay tài chính đối với bất động sản. Bước vào năm 1990, giá cổ phiếu lao dốc đột ngột, rồi không lâu sau đó giá đất cũng bắt đầu tuột dốc theo. Thị trường chứng khoán, thị trường bất động sản sụp đổ, Nhật Bản rơi vào một cuộc khủng hoảng tài chính nghiêm trọng.

Vậy tại sao phải thắt chặt tiền tệ vào những năm 90?
Vì khởi nguồn từ năm 1985, theo lời kêu gọi của Mỹ, vào ngày 22 tháng 9 cùng năm, Hội nghị Bộ trưởng và Thống đốc Ngân hàng Trung ương của 5 nước phát triển (G5 – Nhật, Mỹ, Anh, Đức, Pháp) đã được tổ chức tại khách sạn Plaza ở New York. Tại đó nhóm G5 đã nhất trí giảm giá đồng đô la Mỹ so với đồng yên Nhật. Đây là thỏa ước Plaza về tài chính nổi tiếng, với mục đích điều chỉnh sự mất cân bằng thương mại giữa Mỹ và Nhật Bản.
Tuy nhiên, sau thỏa ước Plaza, tốc độ tăng giá của đồng yên Nhật nhanh hơn mức dự đoán của Chính phủ và Ngân hàng Nhật Bản, khiến Nhật đối mặt với nguy cơ suy thoái. Vì thế, Ngân hàng Nhật Bản đã triệt để thực hiện chính sách hạ lãi suất, mà kết quả là tình trạng “dư tiền” chưa từng có. Với nguồn tiền đầu tư dư dả được đổ vào thị trường chứng khoán, cổ phiếu bắt đầu tăng giá. Chỉ số trung bình chứng khoán Nikkei ngày 29 tháng 12 năm 1989 đạt mức kỷ lục trong lịch sử lên đến 38.915 yên Nhật.
Không chỉ có chứng khoán, dòng tiền dư dả được tạo ra từ chính sách lãi suất thấp này của Ngân hàng Nhật Bản còn nhắm đến thị trường bất động sản, khiến giá đất tăng vọt. Không biết từ lúc nào, câu chuyện “giá đất chắc chắn sẽ tăng, sẽ tiếp tục tăng” được truyền tai, mọi người đổ xô đi mua nhà đất. Chính vì vậy mà ngay chính giữa thời kỳ bong bóng kinh tế này còn phát sinh thêm một bong bóng khác – bong bóng bất động sản. Tuy nhiên, việc nâng giá đất hay buôn đi bán lại để nâng giá đất dần gây ra nhiều vấn đề xã hội, thị trường bất động sản không còn giữ được vai trò vốn dĩ của mình.

Mình kể một câu chuyện có thể hơi ngược so với trình tự thời gian, nhưng đó thực sự là điều đã xảy ra tại Nhật Bản, và có thể cũng nhìn thấy đâu đó tại Trung Quốc
Còn tại Việt Nam, theo các bạn thì thế nào ? Liệu chúng ta có gặp vấn đề như vậy ?
Nhìn về Việt Nam, chúng ta nhìn thấy 2 vấn đề lớn

- Sự phụ thuộc vào FDI
- Nền kinh tế quá phụ thuộc vào BĐS
Chính vì vậy nếu cả hai vấn đề đến đồng thời, GDP sẽ gặp vấn đề cả bên trong lẫn bên ngoài

Tuy nhiên góc nhìn của mình thì BĐS không thể nói chung chung, cần phân tách rõ phần xây dưng, và hoạt động kinh doanh BĐS, và thực sự thì phần này không có đóng góp nhiều.

Việc tăng giá của thị trường bất động sản nhanh hơn tốc độ tăng trưởng kinh tế dẫn đến nhu cầu thật bị thắt chặt

Và như vậy, con đường lặp lại vấn đề của Nhật Bản cũng khá tương đồng, trừ phi chúng ta phát triển vào một thị trường bất động sản lành mạnh

Hãy cùng chia sẻ với chủ đề này tại